Öz Disiplin Nedir? Nasıl Geliştirilir?

Zamanı yönetmek, planlı olmak, hedefe odaklanmak, düzenli olmak, istikrarlı olmak…

Her insanın kendine öğütlediği ya da başkalarına tavsiye ettiği bu alışkanlıklar, öz disiplin sahibi kişilerin olmazsa olmazları. Başarılı ve stressiz bir yaşam için şart olan öz disiplin hakkında daha fazla bilgiye bu yazıdan ulaşabilirsiniz.

Öz Disiplin Nedir? 

Kimi insanların motive olmaları ve görevlerinde gerekli performansı gösterebilmeleri için bir mentora ya da uyarana ihtiyacı olur. Disipline girebilmeleri için çeşitli unsurlara bağımlıdırlar. Ancak o unsurlar gerçekleştiğinde performans sergileyebilirler.

Kimi kişilerde ise sorumluluklarını yerine getirmek, rutini gerçekleştirmek için farklı unsurlara gerek yoktur ve dış koşullara bağlı değillerdir. Kendi kendilerine mentorluk edebilir, kendilerini motive edebilir ve düzenli bir şekilde gerekli eylemleri yerine getirebilirler. Bu kişiler öz disiplin sahibi kişilerdir.

Öz disiplin kişinin kendi kendini organize edebilmesi, sürekli bir şekilde planlarına uyabilmesi ve öz kontrolünü sağlayabilmesi anlamına gelir.

Öz Disiplin Nasıl Geliştirilir? 

Öz disiplin genellikle çocukluk çağında kazanılan bir alışkanlıktır fakat çeşitli çabalarla yetişkinlik döneminde de kazanılabilir. Bu alışkanlığın kazanılması için kişinin iradeli bir duruş sergilemesi gerekir.

Öz disipline sahip kişiler çeşitli koşullar sebebiyle disiplinlerinden kopabilir ve bu alışkanlıklarını bir süreliğine kaybedebilirler. Her iki durumda da (öz disiplin edinmek ya da öz disiplini geri kazanmak) kişilerin aşağıda sıraladığımız maddelerle uyumlu davranışlar gerçekleştirmesi gerekir.

Hedef belirlemek: Öz disiplin edinmek ya da alışkanlığını tekrar edinmek isteyen kişiler, kendilerine gerçekleştirebilecekleri hedefler belirleyerek işe koyulmalılar.

Örnek alma: Bir diğer adıyla modellemedir. Öz disiplin için kişiler motivasyon ihtiyacı duyarlar.  Bunun için hedef belirlemeleri gerektiği gibi onlara ilham verecek rol model kişilere de ihtiyaç duyabilirler. Çevrelerinde olan ya da hayranlık duydukları kişilerin disiplinlerini, çalışma azimlerini örnek almaları onlar için süreci daha kolay hale getirecektir.

Hayal etme: Kişiler belirledikleri hedef için çabaladıkça, onun için eyleme geçtikçe disipline girerler. Çaba gösterecek motivasyon için hedeflerini akıllarına getirmeleri, ondan kopmamaları gerekir. Hedefleri üzerine hayal kurmak, onu tasarlamak ve gelecekte nasıl şekilleneceğini hayal etmek devam eden süreçte onları harekete geçirir.

Eyleme geçmek: Çoğu zaman eyleme geçmek için çeşitli motivasyonlar ararız. Fakat kimi zaman bizi motive eden unsurlar kendi içimizde bile olsa ortaya çıkmazlar. O halde yapılacak tek şey eyleme geçmektir, başlangıç aşamasındaki zorlukları ve görünmez engelleri bir kenara bıraktığınızda eyleme geçmenin kendisi kolaylaşır. Unutmayalım ki her eylem bir sonrakini teşvik eder.

Plan yapmak: Bir sonraki günü planlamak, Günü dilimlere ayırarak yapılacakları belirlemek öz disiplin için gereklidir.

Bilgi ve beceri gelişimine odaklanmak: Eğer kişiler görevlerini gerçekleştirirken kedini yeteri kadar becerikli ya da bilgili hissetmiyorsa aynı zamanda yetersizlik hissine kapılıyorsa bu durumda düşünce tarzlarını değiştirmeleri gerekir. Her eylem aktivite, deyim aynı zamanda bir öğrenme ve gelişim sürecidir. Yetersizlik hissine kapılmaktansa anlamaya, öğrenmeye çalışmak, araştırma yapmak fayda sağlayacak ve mutluluk verecektir.

Azim: Motivasyon düşüklüğü, koşulların olumsuzluğu, henüz yeterli hissetmemek ve dahası. Eğer bir şeyi yapmayacaksanız onun için binlerce sebep bulabilirsiniz. Fakat yapmak için tek bir sebep yeterlidir, yapmaya karar vermiş olmak. Azimli olmaya, engel ve koşullara rağmen pes etmeyeceğinize söz vererek başladığınız öz disiplini sürdürmeniz daha kolaydır.

Öz Disipline Sahip İnsanların Özellikleri

Öz disiplin karakteristik bir özellik olmakla birlikte kişilere sağladığı birçok psikolojik ve sosyal kazanımı vardır. Öz disiplinli kişiler daha düzenli yaşadıkları ve sorumlulukları zamanında yerine getirerek, stres faktörünü ortadan kaldırdıkları için yaşam kaliteleri artar. Öz disiplin alışkanlıkları onlar için hayatı güzelleştiren bir domino taşıdır.

Öz güvenlidirler: Öz disipline sahip insanların kendilerine olan inançları daha yüksektir. Çünkü başarı potansiyelleri yüksektir.

Keyif alırlar: Bu kişiler stres faktörünü azaltabildikleri için anın tadını çıkarmaya ve hayattan keyif almaya yatkındırlar.

Düzenlidirler: Zaman yönetimi konusunda ustalaşmış olan öz disiplinliler çevrelerinde ve yaşam alanlarında da belli bir düzene sahiptirler.

Gelecek adına daha umutludurlar: Planları vardır ve adım adım ilerlerler. Bu durum onların gelecekleri için daha umutlu olmalarını sağlar. Dış koşulların farkında olsalar bile kendi özverilerinden taviz vermez ve kolay kolay umutsuzluğa kapılmazlar.